شیر اطمینان کمپرسور: راهنمای خرید و نگهداری

۱. تعریف شیر اطمینان کمپرسور

شیر اطمینان کمپرسور یک وسیله مکانیکی است که برای محافظت از سیستم کمپرسور در برابر افزایش فشار ناگهانی طراحی شده است. این شیر به طور خودکار در صورت رسیدن فشار به حد مجاز باز شده و فشار اضافی را تخلیه می‌کند و از آسیب دیدن قطعات کمپرسور جلوگیری می‌کند. این قطعه به عنوان یک دریچه ایمنی عمل می‌کند.

۲. انواع شیرهای اطمینان

شیرهای اطمینان انواع مختلفی دارند که بر اساس نوع عملکرد و ساختار به دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• شیرهای اطمینان فنری: این نوع شیرها رایج‌ترین نوع شیرهای اطمینان هستند و از یک فنر برای نگه داشتن شیر در حالت بسته استفاده می‌کنند. زمانی که فشار به حد معینی برسد، فنر فشرده شده و شیر باز می‌شود.
• شیرهای اطمینان وزنی: در این نوع شیرها، از یک وزنه برای نگه داشتن شیر در حالت بسته استفاده می‌شود. با افزایش فشار، وزنه جابجا شده و شیر باز می‌شود.
• شیرهای اطمینان پایلوت دار: این شیرها از یک شیر پایلوت کوچک برای کنترل شیر اصلی استفاده می‌کنند. این نوع شیرها برای سیستم‌هایی که نیاز به دقت بالاتری دارند مناسب هستند.
• شیرهای اطمینان حرارتی: این شیرها با افزایش دما عمل کرده و برای سیستم های خاص مورد استفاده قرار می گیرند.

۳. نحوه عملکرد شیر اطمینان

نحوه عملکرد شیر اطمینان به این صورت است که در حالت عادی، شیر بسته بوده و از خروج هوا جلوگیری می‌کند. زمانی که فشار داخل مخزن کمپرسور به حد تنظیم شده برسد، نیروی فشار بر فنر (در شیرهای فنری) غلبه کرده و شیر باز می‌شود. با باز شدن شیر، هوای اضافی از داخل مخزن تخلیه شده و فشار کاهش می‌یابد. پس از کاهش فشار به حد نرمال، شیر به طور خودکار بسته می‌شود. به منظور درک بهتر، تصویر زیر می تواند کمک کننده باشد:

تنظیم فشار شیر اطمینان بسیار مهم است. اگر فشار تنظیم شده خیلی پایین باشد، شیر زودتر از موعد باز شده و باعث کاهش غیرضروری فشار می‌شود. اگر فشار تنظیم شده خیلی بالا باشد، شیر دیرتر باز شده و ممکن است به کمپرسور آسیب برسد. عدم تنظیم صحیح شیر اطمینان می‌تواند منجر به خطرات جدی شود.

۴. راهنمای خرید شیر اطمینان

هنگام خرید شیر اطمینان برای کمپرسور، باید به نکات زیر توجه کنید:

• نوع کمپرسور: ابتدا باید نوع کمپرسور خود را مشخص کنید (پیستونی، اسکرو، دیافراگمی و غیره) زیرا هر نوع کمپرسور نیاز به شیر اطمینان خاصی دارد.
• فشار کاری کمپرسور: باید فشار کاری کمپرسور خود را بدانید تا بتوانید شیر اطمینانی با فشار تنظیم شده مناسب انتخاب کنید. معمولا این اطلاعات بر روی پلاک کمپرسور درج شده است.
• جنس شیر اطمینان: جنس شیر اطمینان باید با توجه به نوع سیال (هوا، گاز و غیره) و شرایط محیطی انتخاب شود. شیرهای اطمینان معمولاً از جنس برنج، فولاد ضد زنگ یا آهن ساخته می‌شوند.
• اندازه شیر اطمینان: اندازه شیر اطمینان باید با توجه به حجم هوای تولیدی کمپرسور انتخاب شود. شیرهای اطمینان کوچک‌تر برای کمپرسورهای کوچک‌تر و شیرهای اطمینان بزرگ‌تر برای کمپرسورهای بزرگ‌تر مناسب هستند.
• استانداردها: اطمینان حاصل کنید که شیر اطمینان دارای استانداردهای معتبر مانند ASME یا API باشد. این استانداردها تضمین می‌کنند که شیر اطمینان از کیفیت و ایمنی بالایی برخوردار است.
• برند: انتخاب یک برند معتبر می‌تواند خیال شما را از بابت کیفیت و عملکرد شیر اطمینان راحت کند. برخی از برندهای معتبر در زمینه تولید شیرهای اطمینان عبارتند از: ASCO, LESER, Pentair.

۵. نگهداری و تعمیرات شیر اطمینان

برای اطمینان از عملکرد صحیح شیر اطمینان، باید به طور دوره‌ای آن را نگهداری و بازرسی کنید. برخی از نکات مهم در نگهداری شیر اطمینان عبارتند از:

• بازرسی دوره‌ای: به طور منظم (حداقل هر ماه یک بار) شیر اطمینان را از نظر وجود هرگونه نشتی، خوردگی یا آسیب دیدگی بررسی کنید.
• تست عملکرد: شیر اطمینان را به طور دوره‌ای تست کنید تا مطمئن شوید که در فشار تنظیم شده به درستی باز و بسته می‌شود. برای این کار می‌توانید از یک دستگاه تست شیر اطمینان استفاده کنید.
• تمیز کردن: شیر اطمینان را به طور دوره‌ای تمیز کنید تا از تجمع گرد و غبار و رسوبات در داخل آن جلوگیری شود.
• تعویض قطعات: در صورت مشاهده هرگونه آسیب دیدگی یا فرسودگی در قطعات شیر اطمینان، آن‌ها را تعویض کنید. قطعاتی مانند فنر، دیسک و نشیمنگاه شیر ممکن است نیاز به تعویض داشته باشند.
• روغن کاری: قسمت های متحرک شیر اطمینان را به طور دوره ای روغن کاری کنید.
• ثبت سوابق: تاریخچه بازرسی و تعمیرات شیر اطمینان را ثبت کنید.

۶. عیب یابی شیر اطمینان

در صورت بروز مشکل در عملکرد شیر اطمینان، می توانید با بررسی موارد زیر، عیب یابی کنید:

• نشتی از شیر اطمینان:
  • علت: کثیفی یا آسیب دیدگی نشیمنگاه شیر، فرسودگی فنر، تنظیم نادرست فشار
  • راه حل: تمیز کردن یا تعویض نشیمنگاه شیر، تعویض فنر، تنظیم مجدد فشار
• باز نشدن شیر اطمینان در فشار تنظیم شده:
  • علت: گیر کردن شیر، فرسودگی فنر، مسدود شدن مسیر هوا
  • راه حل: تمیز کردن شیر، تعویض فنر، باز کردن مسیر هوا
• باز شدن زودهنگام شیر اطمینان:
  • علت: تنظیم نادرست فشار
  • راه حل: تنظیم مجدد فشار

۷. نکات ایمنی کار با شیر اطمینان

هنگام کار با شیر اطمینان، باید نکات ایمنی زیر را رعایت کنید:

• همیشه قبل از انجام هرگونه تعمیرات، فشار کمپرسور را تخلیه کنید.
• هنگام تست عملکرد شیر اطمینان، از عینک ایمنی و دستکش استفاده کنید.
• از دستکاری یا تغییر تنظیمات شیر اطمینان خودداری کنید.
• در صورت عدم داشتن تخصص کافی، تعمیرات شیر اطمینان را به یک متخصص بسپارید.
• هرگز سعی نکنید شیر اطمینان را مسدود کنید. مسدود کردن شیر اطمینان می‌تواند منجر به انفجار کمپرسور شود.